BLOG
Overzicht
Mijnverleden Zolder (B)
Het mijngebied van Heusden-Zolder was eens een van de meest bloeiende industrieën van Belgisch Limburg. Het betrof een gebied van 7.000 ha. De eerste proefboringen starten reeds in 1907 en in 1912 werd de grond rond de e boren putten bevroren om insijpelen te voorkomen. Na 23 jaar van voorbereiding was de eerste schacht klaar en werd in 1930 de mijn in werking gesteld. In 1964, na de fusie met de nabijgelegen mijn in Houthalen, werkten er bijna 10.000 mensen in deze mijn. De deuren werden in 1993 gesloten en dit betekende tevens het einde van de laatste mijn in de Benelux.
Als je nu op de site komt, kun je nauwelijks voorstellen hoeveel gebouwen hier hebben gestaan. Maar gelukkig is er ook voor gekozen om een aantal gebouwen in 1993 een beschermde status toe te kennen en te behouden. Sinds ruim een jaar zijn er meerdere gebouwen herontwikkeld waardoor er een nieuwe levendigheid ontstaat. Men is trots op het mijnverleden getuige de verschillende wandelingen die men heeft uitgezet, met als thema architectuur, tuinwijk Lindeman met terril en het zebrapad dat de verschillende culturen met elkaar verbindt. Daar dit in Nederland ontbreekt – de mijnsluitingen dateren ook van veel eerdere datum – is het prettig dat je hier een beeld kunt krijgen van de invloed van de mijnindustrie op zijn omgeving.
Er is nu een leegte waar vroeger de gebouwen stonden. Vanaf de Mijnwerkerslaan valt het gebouw van de elektriciteitscentrale het meest in het oog. Gebouwd in 1924 door architect Dewandre in een zeer eclectische en rijk gedetailleerde stijl; het biedt nu ruimte voor optredens en catering waarbij dan ook het plein wordt gebruikt.
De schachtbok is het meest in hoogste punt op deze locatie met zijn 52 meter hoogte. Gebouwd in 1924 door Würth. De tweede schachttoren is afgebroken. In deze bokken waren de mijnliften gehuisvest en vroeger was er ook een ontvangstgebouw onder gelegen. Het grote gebouw wat er tegen aan staat draagt nu de naam De Verdieping. Het heette voorheen de ophaalmachine gebouw en is volledig bedoeld om te zorgen dat er voldoende frisse lucht aanwezig was voor de mijnwerkers op 800 meter diepte. Het huisvestte grote compressoren. Het is nu toegankelijk als een museum met een nieuw en opvallende entree onder de naam ZLDR Luchtfabriek en geeft een goed beeld van wat er allemaal benodigd was om een dergelijke mijn echt te laten functioneren. Tevens in dit gebouw is het Centrum voor Volwassenenonderwijs gevestigd.
Naast dit gebouw, in het voormalig wasgebouw (‘den lavaar’,naar het Franse lavoir) is nu het Centrum Duurzaam Bouwen gehuisvest. Ten zuiden valt het grote magazijn uit 1958 niet te missen. Een gebouw verdeeld in vijf grote zalen met drie verdiepingen. Op het hoogtepunt lag hier ter waarde van € 25 miljoen aan materialen opgeslagen. Hier heeft nog geen herontwikkeling plaatsgevonden. Ik ben heel benieuwd.
deze column is gepubliceerd op