BLOG

Corona lijkt voor het eerst ver weg als we met de NON-groep op 21 april 2022 weer bij elkaar komen. Onze intervisie groep en tevens ‘extended family’ kwam altijd twee keer per jaar bijeen. Pas in oktober vorig jaar konden we de draad weer oppakken en nu voor het eerst vrij van maatregelen. We waren dan ook nagenoeg compleet, zo gretig als we waren om elkaar weer te zien, te horen en te spreken.

We troffen elkaar in het zuiden van het land, Maastricht. Leo Bosch had een programma voor ons samengesteld en Karin Eveleens ondersteunde hem bij de organisatie. Zo troffen wel elkaar in de Rooftop bar in het Eiffel-gebouw op het Sphinx-terrein. Het gebouw is een voormalig gebouw van de Sphinxfabrieken gerealiseerd tussen 1928 en 1941. In 2006 kwamen de gebouwen leeg te staan. Het duurde tot 2014 toen er een cascorestauratie plaatsvond op initiatief van gemeente en provincie. The Student Hotel opende haar deuren in 2017 en neemt ruim de helft van het gebouw in beslag. Een mooie uitvalsbasis voor onze excursie in Maastricht. Vanuit de rooftopbar kun je zien waar we de volgende dag naartoe zullen gaan. Ook zie je de gebieden ten westen van dit pand die nog allemaal kunnen worden herontwikkeld; de stad is nog niet klaar.

Om beter bekend te raken met de stad, gingen we aan de hand van een deskundige een stadswandeling maken. De stad van de Romeinen, middeleeuwse ommuringen en 20e-eeuwse industrie. Ook de stad van het volk en de ‘sjieke mensen’ met de duurste winkelstraat van Nederland. Een stad waar je je al in het buitenland waant, door het gebruik van grijze natuursteen, de hoogteverschillen en de taal. Zo vonden we onze weg door de geschiedenis om aan te komen bij het wijnrestaurant Mes Amis, waar we genoten van een heerlijk diner met uitsluitende Limburgse wijnen (uit Nederland en België).

Na het ontbijt de volgende ochtend halen we de huurfietsen op en fietsen van west naar oost, over de Maas. Eerste stop is het kantoor van Servatius waar we worden opgewacht door Sami Azizi en Joop Praster. Zij gaan ons bijpraten over Bewonerskracht, een project waar ruim 10 jaar aan is gewerkt bij deze corporatie. Met 12 wijkbeheerders actief in de wijken met hun bezit, werd geconstateerd dat er geen vooruitgang werd geboekt in de leefbaarheid. Problemen in de wijk laten zich nou eenmaal niet alleen in werktijd oplossen. Sami was geïnspireerd door Mahatma Ghandi: ‘je moet de mensen leren om te vissen in plaats van ze eten te geven’. Hij vertelt hoe vanuit het probleem naar een uitdaging (van anders werken) naar een oplossing is gekomen. De oplossing werd het inzetten van bewoners met als doel te werken aan de zelfredzaamheid van de bewoners en een verhoging van de leefbaarheid. Het klinkt logisch en eenvoudig, maar toch wordt het nog weinig in het land gedaan.

Servatius heeft een heel traject ontwikkeld om Bewonerskracht op te zetten. Het startte met het werven van bewoners om dit op te pakken, ze vervolgens te trainen en te coachen om de rol goed op zich te kunnen nemen. De bewoners die meedoen, krijgen een contract, zijn verzekerd en ontvangen een vrijwilligersvergoeding. Het team van Bewonerskracht blijft door middel van coaching en begeleiding onder de aandacht van Servatius. Er zijn nu 11 teams. Er worden verschillende fasen van acties van Bewonerskracht onderscheiden:
– fase 1: signaleren en doorgeven
– fase 2: activeren
– fase 3: wijkmeesterschap.

Niemand kan beter vertellen hoe het in zijn werk gaat dan Jaap die al 9 jaar lid is van Bewonerskracht voor Wittevrouwenveld. Eerst begon zijn werk met het aanspreken van bewoners om te zorgen dat de wijk schoon, heel en veilig was. Vervolgens moedig je de mensen aan om ook elkaar aan te spreken als het nodig is. Bewonerskracht heeft goede contacten met handhaving en de wijkagent, waardoor zaken snel worden opgepakt en opgelost. Er zijn nu trainingen voor het team in zaken als inbraakpreventie en brandveiligheid en er wordt samengewerkt met klussenteams. Een aantal keer per jaar zijn er dialoogavonden waarbij het team van Bewonerskracht de ervaringen met elkaar uitwisselt. Het proces kwam met vallen en opstaan tot stand. Sami licht toe dat je intern soms nog harder moet lobbyen dan daarbuiten. Nu wordt ook samengewerkt in wijken waar ook bezit is van de andere corporaties en de wens is uitgesproken om in 2025 het mogelijk te maken dat particulieren lid van het team kunnen worden.

Vivian Eussen, directeur Vastgoed bij Servatius, is trots op wat met Bewonerskracht is bereikt. Het helpt ook bij de verduurzaming van het bezit en bij wijkvernieuwingsplannen. Het heeft ertoe geleid dat bij de afdeling Vastgoed niet meer vanuit de stenen maar vanuit de klanten wordt gewerkt. Zij begeleidt ons – al fietsend – langs het project De Groene Loper. Dit is het gebied dat is ontstaan na de ondertunneling van de A2. Waar de gemeente eerst voornemens was daarboven geen sociale woningbouw te realiseren omdat dit aan weerszijden van de weg voldoende aanwezig was, heeft Servatius ervoor gepleit om dit juist wel te doen. Om de wijken echt met elkaar te verbinden moet er geen Gouden Loper tussen worden geplaatst. Er moest gedifferentieerde woningbouw aan beide zijden en op De Groene Loper komen. Dat betekent dat er in de bestaande wijk (Wittevrouwenveld) ook wordt gesloopt om vrijesectorwoningen te realiseren. Met behulp van Bewonerskracht is er draagvlak gevonden voor deze plannen.

Als je fietst over de Groene Loper kun je je helemaal niet voorstellen dat hier vroeger de A2 heeft gelopen. Niets herinnert je hieraan. Het fietspad slingert door al volwassen groen en aan weerzijden van de wegen langs de Groene Loper zijn de laatste jaren vele nieuwbouwwoningen gerealiseerd. We ervaren de soepele aansluiting met de bestaande woningen Wittevrouwenveld. Vervolgens fietsen we verder langs het Mosa-terrein naar de overzijde van de Maas. Daar praten we bij de lunch in de voormalige Brandweerkazerne bij over wat we hebben gezien. Alex Meij, directeur-bestuurder van de kleinere corporatie Maasvallei schuift bij ons aan. Deze corporatie heeft een hele andere ontstaansgeschiedenis dan de grote corporaties in de stad. Het bezit is voornamelijk gelegen in het dorp Amby – dat nu een wijk is van Maastricht – en is van het voormalig gemeentelijk woningbedrijf. Ze hebben daardoor ook veel monumenten in bezit. Alex neemt ons mee naar een nieuwbouwontwikkeling vlak bij de Brandweerkazerne waar een woongroep 19 appartementen voor 55+-ers bewoont. De bewoners hebben allen iets met kunst en hebben een eigen ballotagecommissie. Een appartement op de begane grond is omgezet naar een gezamenlijke ruimte met aansluiting op het gemeenschappelijke terras. Een mooi voorbeeld van de veranderende vraag op de woningmarkt.

Onder leiding van Leo fietsen we door Maastricht West. We zien de opgaven bij de buurtwinkelcentra in de wijken en de net herontwikkelde Tapijnkazerne waar de Universiteit in is getrokken. Zo fietsen we langs de Jeker weer de stad in. We gaan niet naar huis zonder herinneringen aan deze bourgondische stad en staan we in de rij om vlaaien te kopen. Geestelijk en fysiek gevoed nemen we afscheid van elkaar en spreken we de hoop uit elkaar in goede gezondheid weer in het najaar te treffen.