BLOG

Het is niet echt mijn ‘stijl’ om met sms taal te schrijven, dus de titel zal velen verbazen. Maar het is mijn beurt om jullie te verbazen. De schrijfwijze Dr8888 , die het museum in deze plaats hanteert, is veel ouder (1923) en komt van de kunstenaar Kurt Schwitters.

Is het niet bijzonder dat het Stijljaar 2017 je naar Drachten brengt? Nu is het voor ons met een tweede huis in het Groninger platteland niet zo moeilijk om een bezoek aan Drachten in te plannen. Op 5 februari jl. was er een lezing over De Stijl en waarom dat ook in Drachten op zijn plek was. Ik moet bekennen dat ik nu voor het eerst heb gehoord van de gebroeders Rinsema, schoenmakers in Drachten. Thijs uit 1877 en Evert uit 1880 hebben dat vak hun hele leven uitgeoefend maar waren daarnaast ook geïnteresseerd in kunst. Dat resulteerde bij Thijs dat hij ook schilder werd en Evert dichter. Theo van Doesburg was een huisvriend en bleef dat zijn leven lang. Hij genoot in zijn zeer drukke bestaan en reizen door Europa van de rust van familie Rinsema in Drachten.

Wat kun je nu nog terugvinden van De Stijl in Drachten? Het meest opvallende zijn de middenstandswoningen die in 1921 in opdracht van de gemeente zijn gebouwd in de Papagaaibuurt. De stadsarchitect Kees Rinus de Boer had deze huizen ontworpen en Theo van Doesburg gevraagd om een kleurenadvies. Theo pakte deze opdracht breed op en niet alleen waren er kleurenadviezen voor de buitenzijde van de woningen. Ook waren er kleurenadviezen voor de binnenzijde (wanden en trappen) en voor de tuin. Bij oplevering werd de buitenzijde van de woningen conform zijn voorstel opgeleverd, maar binnen een jaar hadden de bewoners de kleuren veranderd. Het heeft tot de renovatie in 1988 geduurd voordat de kleuren weer waren hersteld. Museum Dr8888 heeft nu Torenstraat 13 verworven en deze woning wordt nu omgebouwd tot een museumwoning. Er is gestart met het kleurenonderzoek om te achterhalen of de oude kleuren ook overeenkomen met de tekeningen die van het kleurenadvies zijn bewaard. Er zijn plannen om ook het tuinadvies van Theo van Doesburg nu voor het eerst uit te voeren.

Een ander project van zijn hand is de Rijks Landbouw Winterschool (RLS). Hier was het kleurvoorstel voor de kozijn niet de bekende primaire kleuren maar de secundaire kleuren: violet, oranje en groen. Voor de mooiste bewaarde werken van Theo van Doesburg in dit pand moet je naar binnen. Een tweetal glas in loodramen met de spitter, zaaier, maaier en rooier. Het laatste gebouw in Drachten is de oude ULO. Hier waren ook glas in loodramen aangebracht maar deze zijn helaas verdwenen.

Museum Dr8888 is gevestigd aan Museumplein in de voormalige Minderbroederklooster. Het dateert van 1936 en is door de Bossche architect H.H. de Graaf ontworpen. Het is ontworpen in de stijl van de Delftse School. Het klooster werd in 1970 opgeheven en in 1972 veranderde het klooster in een gemeentehuis. Na de nieuwbouw van het gemeentehuis bleven een aantal diensten hier gehuisvest tot 1994. Toen startte de verbouwing tot een museum dat in 1996 hier zijn intrede nam. Het museum heeft een permanente collectie over de gebroeders Rinsema. Fraai is het atelier dat hier is geplaatst. Het moet er voor die tijd er heel modern uit hebben gezien in Drachten. Veel schilderijen en tekeningen van Thijs Rinsema en de fraaie aforismen van Evert Rinsema op de wanden. Wat te denken van “komt door spreken niets tot stand, door spreken blijft niets staande” of “de menigte oordeelt niet, ze vonnist”. De tekeningen van het werk van Theo van Doesburg in Drachten zijn hier ook te vinden.

Directeur Paulo Martina (museum Dr8888), geboren op Curaçao maakt mij enthousiast om terug te komen. Wat te denken over een tentoonstelling over de Stijl expressionisme in de tropen? Dan veel aandacht voor de projecten die Gerrit Rietveld voor Curaçao heeft ontworpen en het Verriet Instituut dat is gerealiseerd. De noordelijke musea werken met elkaar samen in dit Stijl jaar. In het najaar moet ik de tentoonstelling met de oorspronkelijke bouwtekeningen van Bart van der Leck bezoeken en dan doorrijden naar de Rijksluchtvaartschool in Eelde, een gebouw van zijn hand. Wel erg leuk dat de ‘buitengebieden’ van ons land dit allemaal te bieden hebben.