Op stap in Den Haag met de ‘extended family’

Het is best wonderlijk, want ik ben eigenlijk helemaal geen familie mens. Maar kom niet aan mijn ‘extended family’. Tja, en wat is dat dan? Het is een groep mensen die min of meer toevallig als een groep tot stand is gekomen. Wat ons bindt, is het werken aan een goede leef- en woonomgeving en we komen uit de verschillende werkvelden die zich daarmee bezighouden. Om die goede omgeving te realiseren, willen van elkaar en van onze netwerken leren. Dat doen we door twee keer per jaar op excursie te gaan. Heel bescheiden, in ons eigen land, met een start op woensdagavond om bij te praten en een vol programma op de donderdag. Het estafette systeem werkt perfect: telkens neemt een ander het stokje over om de excursie te organiseren.

Deze keer waren we in Den Haag. Geen stad waar een van ons direct aan verbonden is, maar wel een stad waar een aantal van ons weleens projecten heeft gerealiseerd of er nog mee doende was. Volgens goed gebruik krijgen we eerst een inleiding van de gemeente om een goed beeld te hebben van de kansen en bedreigingen voor de stad en het beleid dat men heeft voor de komende jaren. De door participatie tot stand gekomen Woonvisie die net na de zomer is vastgesteld en is op het gebied van wonen het richtsnoer van de toekomst. De verwachtingen zijn dat er nog 100.000 mensen bijkomen tot 2040. Nu heeft de stad weinig ruimte beschikbaar en er zal dus moeten worden verdicht. Naast de vergroening is een andere belangrijke punt in de Woonvisie de inclusieve maatschappij. Den Haag is een stad met grote contrasten tussen rijk en arm, tussen zand en veen; men leeft in gescheiden werelden. De intentie is om deze werelden beter te mengen.

Een mooi voorbeeld is het werk dat de Woonontwikkelingsmaatschappij Den Haag Zuid West (WOM) doet. Mirjam Huffstadt, directeur van de WOM, licht toe waarom dit vehikel is ontstaan en wat het doet. De problemen bij corporatie Vestia hebben het de stad moeilijk gemaakt. Deze corporatie had een vooraanstaande rol bij de productie van de stad en daarnaast was zij in het bezit van veel bezit in de vernieuwingsgebieden. Om uit de geldzorgen te komen, zag Vestia geen andere optie dat de woningen uit te ponden, maar hier heeft de gemeente een stokje voor gestoken. Maar het bleef niet alleen bij protest, men ging samen op zoek naar een oplossing. En dat is deze WOM geworden. Een samenwerking met twee aandeelhouders: Vestia die woningen inbrengt en de gemeente die financieel garant staan. Doelstelling is om een bijdrage te leveren aan de ambitie zoals verwoord in de Woonvisie. De investeringsmaatschappij maakt het mogelijk slechte woningen te slopen en nieuwe woningen te realiseren. Als deze woningen voor de primaire doelgroep zijn, komen deze daarna in bezit bij Vestia. De WOM heeft een ondernemingsplan en zal vanaf contractvorming 2014 voor 10 jaar de opgave in Zuid West oppakken.

Vervolgens is het hoogste tijd om te gaan fietsen, op mooie groen-gele stadsfietsen. En het weer is ons meer dan gunstig gezind. Eerste stop is Proeftuin Erasmusveld. Op het tijdelijk braakliggend gebied, in afwachting van de nieuwe ontwikkelingen, wordt tijdelijk in mobiele tiny houses gewoond door mensen die een zo klein mogelijk ecologische footprint willen achterlaten. Initiatiefnemer en bewoner Bernard (uit Oostenrijk) licht toe: er is geen aansluiting op gas, water of riolering aanwezig; de mobiele woningen zijn zelfvoorzienend. Zodra BPD de ontwikkeling hier ter hand nemen, gaan de Tiny Houses achter de auto naar de volgende bestemming.

We fietsen verder naar het bedrijventerrein Binckhorst. De omgeving is de laatste jaren aan grote veranderingen onderhevig voor de realisatie van de Rotterdamse baan. Dit is een nieuwe deels ondergrondse verbinding van de ringweg in Den Haag met de snelweg. Panden zijn al gesloopt ten behoeve van het tracé en volgend jaar wordt met het boren van de tunnel gestart. De Binckhorst kan wel een betere ontsluiting gebruiken. Het is door zijn ligging met haven niet makkelijk te vinden. Het is een van de weinig ‘werkterreinen’ die Den Haag nog heeft, maar het zal van invullen verschieten als de nieuwe woningen (zeker 5000) worden toegevoegd. Urban Curator Sabrina Lindemann met haar mobiel projectbureau Op Trek is een van de drijvende krachten achter de transitie. Ze zorgt ervoor dat de gebruikers van De Binckhorst elkaar leren kennen en samen dingen doen en heeft daarvoor een Investeringsmaatschappij opgericht. Men is al 10 jaar bezig op dit terrein. Start ups worden grow ups maar willen in het gebied blijven. Om de identiteit voor de toekomstige ontwikkelingen vast te houden zijn de kernwaarden beschreven die breed worden gecommuniceerd (www.imbinck.nl).

Het laatste project van de dag is Junoblok, een transformatie van een kantoorgebouw uit de 70’er jaren in kluskavels. Het gebouw was in eigendom van de gemeente. Ineke Hulshof licht het proces van de transformatie toe op de binnenplaats van het complex. Om de kavelkopers zoveel mogelijk vrijheid te geven, wordt niet projectmatig al veel gerealiseerd maar is er een bouwwijzer gemaakt waarbinnen de koper kan werken. De bouwwijzer is getoetst aan alle bouwregels. De bewoners moeten desondanks wel allemaal zelf wel een bouwvergunning aanvragen. Wat opvalt is dat bij de realisatie de kopers zich niet aan de bouwwijzer houden. Soms leidt dat tot esthetisch minder fraaie oplossingen maar zorgelijker is dat het ook wel tot voorstellen leidt waarbij je je kunt afvragen of de veiligheid goed is gewaarborgd. Er wordt niet gehandhaafd, noch door de gemeente, noch door de Vereniging van Eigenaren. Een bezoek aan een woning is een openbaring. Waar van buiten de gevels niet hoog lijken, wat in de verkeersruimten ook het geval is, is in de woning de plafondhoogte een zegen en levert het mooie ruimtes op.

In zo’n familie kun je je zorgen delen, over wat er in een project niet zo is gelopen als gedacht. Je vindt ondersteuning en goede adviezen. En de familie wijst je ook op de successen, die je misschien al bent vergeten. Dus: kom niet aan mijn ‘extended family’!

deze column is gepubliceerd op

Delen: